به گزارش روابط عمومی سازمان نهضت سوادآموزی ، محمدزاده معاون وزیر و رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در یک مصاحبه اختصاصی به مناسبت هفته دولت گفت: مبارزه با بي سوادي در كشور ما سابقه‌ی دیرینه دارد و از سال 1315 با تشكيل سازمان تعليمات اكابر نسبت به آموزش بزرگسالان بی سواد به طور رسمي اقدام شد. تاكنون همه دولت‌هاي وقت، مبارزه با بي سوادي را يكي از اولويت‌هاي اساسي خود معرفي كرده‌اند. در مدت قبل از انقلاب 5 سازمان با نام های مختلف شکل گرفت و عهده‌دار ريشه‌كني بي‌سوادي شدند علی رغم همه فعالیت ها در زمان پیروزی انقلاب اسلامی از جمعیت 6 ساله و بالاتر حدود 14.2 میلیون نفر معادل 52.5 درصد بی سواد بوده اند و این رقم در اقشار فعال جامعه ( 49-10 ساله) به میزان 9.8 میلیون نفر بی سواد که معادل 51.2 درصد جمعیت این گروه سنی بوده است. حضرت امام خمینی (ره) بعلت خیل عظیم بی سوادان جامعه و اهمیت باسوادی همه اقشار جامعه کمتر از یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران هفتم دی ماه 1358دستور تشکیل سازمان نهضت سوادآموزی را صادر فرمودند و این سازمان در این مدت عمر 41 ساله خود طرح ها و برنامه های متعدی را در زمینه آموزش خواندن، نوشتن و حساب کردن، روخوانی قرآن، تحکیم و تعمیق سواد و آموزش مهارت های اساسی زندگی اقدام کرده است و خوشبختانه به دستاوردها و موفقیت های خوبی دست یافته است که من به بخش هایی از آن در ذیل اشاره می کنم:

1)     كاهش قدرمطلق بيسوادان از 14.2 ميليون نفر در سال 1355 به8.8 ميليون نفر در سال 1395 در گروه سنی 6 ساله و بالاتر و به 7.6 میلیون نفر دربرآورد سال 1399

2)     كاهش قدرمطلق بيسوادان از 9.8 ميليون نفر در سال 1355 به2.7ميليون نفر در سال 1395 در در گروه سنی 49-10 ساله و به 1.5 میلیون نفر دربرآورد سال 1399

3)     افزایش درصد باسوادي از 47.5درصد در سال 1355 به 87.6 درصد در سال 1395 در گروه سنی 6 ساله و بالاتر و به 90% در  برآورد سال 1399

4)     افزایش درصد باسوادي از  48.8درصد در سال 1355 به 94.7 درصد در سال 1395 درگروه سنی 49-10 ساله و به 96.6 درصد در برآورد سال 1399

5)     در راستاي كاهش اختلاف درصد با سوادي بين زنان و مردان ، بيش از 77 درصد از فعاليت سوادآموزي  به زنان اختصاص يافته است . به عبارت ديگر با ايجاد فرصتهاي برابر آموزشي بين زنان و مردان، تفاوت نرخ باسوادي از23.4% سال 1355 به 6.8% در سال 1395 كاهش يافته است و در برآورد سال 1399 این رقم به 6.3 درصد رسیده است.

6)     در راستاي كاهش اختلاف درصد باسوادي بين مناطق شهري و روستايي بالغ بر 55 درصد از فعاليت هاي سوادآموزي به مناطق روستايي اختصاص يافته است بطوريكه تفاوت نرخ باسوادي بين مناطق شهري و روستايي از35% سال 1355به 12.3% در سال 1395كاهش يافته است و در برآورد سال 1399 این رقم به 11.3 درصد رسیده است.

7)     دركمك به نظام آموزشي رسمي كشور  تعداد 1598504  نفر تحت آموزش قرار گرفته و از بین آنها تعداد1329320 نفر دانش آموز كودكان لازم التعليم طي مدت 14 سال در نهضت سواد آموزي موفق به دریافت  مدرك قبولي در پايه هاي مختلف آموزش ابتدايي شده اند.

8)     آموزش قریب به 850 هزار نفر از مهاجرين خارجی  در کلاس های سوادآموزی از ابتداء تا پايان سال 1399 .

9)     راه اندازی قریب به 500 مرکز یادگیری محلی با هدف آموزش ترکیبی سواد و مهارت های اساسی زندگی که از مجموع مراکز تاسیس شده تعداد   120 مرکز یادگیری محلی با بالغ بر 8 هزار نفر سوادآموز آموزش سواد و مهارت های اساسی زندگی را در قالب بسته تحولی گذرانده اند.

10) توسعه آموزش های مجازی و غیر حضوری با تولید برنامه لوح و قلم برای سوادآموزان دوره سوادآموزی و قلم و بیان برای سوادآموزان دوره انتقال از طریق تلویزیون ( شبکه های آموزش و استانی)، سایت سازمان، سامانه تحت وب، رادیوی استانی و  اینترنتی ، شبکه شاد ، گوشی هوشمند و تبلت، مدرسه مجازی و...

11) کسب رتبه در ارزیابی عملکرد جشنواره شهید رجایی، دولت الکترونیک و کمیت پژوهشی در سالهای 1397، 1398 و 1399

12) دريافت شش نشان بين المللي از سازمان علمي و فرهنگي ملل متحد ((يونسكو))

البته لازم است این را هم بگویم علی رغم همه موفقیت ها، در فرآیند سوادآموزی مشکلات، چالش ها و ضعف هایی هم داشته است و تمام تلاش همکاران من متمرکز بر رفع این مسائل بوده و هست و تلاش می کنیم که هر چه زودتر مرحله اول سوادآموزی به سر انجام برسد و ما بیشتر به تعمیق و تحکیم سواد و ارتقاء سطح سواد به مقاطع بالاتر و تا سطح دیپلم با استقرار سازمان آموزش بزرگسالان در کشور، اتفاق بیافتد اجازه می خواهم به چند مسئله و چالش سوادآموزی بپردازم:     

1) یکی از مهمترین چالش سوادآموزی، استقبال کم رنگ بی سوادان و کم سوادان از خدمات سوادآموزی است و پژوهش های متعدی برای این منظور انجام شده و نتایج نشان داده بخش عمده این متغییر ها در اختیار این سازمان نمی باشد و لازم است فرا بخشی به این موضوع نگاه شود از جمله این متغیرها می توان به مشکل فقر و اقتصاد خانوار، اعتیاد و بد سرپرستی، بزهکاری، فرهنگ خانواده و ... اشاره کرد.

2) از دیگر مشکلات سوادآموزی می توان حساسیت کمتر مسئولین و جامعه به موضوع بی سوادی اشاره کرد علی رغم گذشت 10 سال از ادغام واحدهای استانی و شهرستانی سازمان نهضت سوادآموزی با ادارات کل آموزش و پرورش، هنوز برنامه های سوادآموزی در نزد مدیران کل آموزش و پرورش و مدیران مدارس بعلت وجود مشکلات خاص آموزش و پرورش، در اولویت نبوده است و ما نتوانستیم از ظرفیت بالقوه معلمان و فرهنگیان عزیر استفاده کنیم.که امیدواریم با توجه به تصویب آیین نامه اجرایی مدارس وابلاغ آن به ادارات کل جهت اجرا در مدارس کشور با توجه به اینکه در چند بند و فصول آن تکالیفی برای مدیران ، شورای مدرسه ، شورای معلمان و شورای انجمن اولیاء برای حوزه سوادآموزی دیده شده است این موضوع با جدیت بیشتری مورد توجه فرهنگیان قرار گیرد.

3) جذب و بکار گیری آموزشیاران در سالهای قبل از ادغام  و آموزش دهندگان در سال های بعد از ادغام در فعالیت های سوادآموزی، متاسفانه مشکلاتی را در پی داشته و از جمله این مشکلات استخدام آنها بعنوان معلم در آموزش و پرورش بوده است و این موضوع همیشه برای آموزش و پرورش مسئله ساز بوده است و فکر می کنم  فرآیند جذب، آموزش و بکارگیری آموزش دهنده های مجرب و صاحب صلاحیت معیوب بوده است.

4) یکی دیگر از مشکلات سوادآموزی اختلاف بین آمارسرشماری مرکز آمار ایران و آمار ثبتی پایگاه اطلاعات ثبتی سطح سواد نهضت سوادآموزی می باشد افرادی هستند در سرشماری بی سواد اظهار شده در حالیکه مدرک تحصیلی ثبتی دارد و شرایط آموزش در دوره های سوادآموزی را ندارند لذا پیشنهاد می کنم پایگاه اطلاعات تحصیلات جمعیت کشور یکپارچه سازی شود و شاخص وضعیت سواد از آمارهای ثبتی از سوی مرکز آمار ایران بصورت سالانه اعلام گردد.

5) محدودیت اعتبارات برنامه های سوادآموزی هم از دیگر مشکلات سوادآموزی می باشد و ما در این 41 سال عمر فعالیتی هیچ وقت بر اساس برنامه های پیش بینی شده جذب تخصیص اعتبار صورت نگرفته است و مستحضر هستید برای پیشبرد اهداف برنامه ها همواره اعتبارات تاثیر گذار بوده است.

البته سازمان نهضت سوادآموزی برای به حداقل رساندن این چالش ها و مشکلات، برنامه راهبردی برای گروه سنی 49-10 ساله از سال 1393 تدوین نموده است و تلاش می شود با توجه نمودن به اقتصاد مقاومتی برنامه خود را متناسب سازی و فعالیت های آموزشی را در شرایط زیست بوم جدید به پیش ببرد و خوشبختانه توانستیم از ظرفیت فضای مجازی و آموزش از راه دور استفاده کنیم و برنامه های مختلفی را طراحی، تولید و پخش نمائیم که در ذیل به بخش هایی از آن اشاره می شود:

1)      تولید و پخش برنامه آموزش تلویزیونی لوح و قلم برای سوادآموزان دوره سوادآموزی از شبکه آموزش

2)      تولید و پخش 4500 دقیقه برنامه آموزشی 6 کتاب درسی دوره انتقال برای سوادآموزان این دوره از شبکه آموزش

3)      تولید و پخش آموزش های کوتاه دروس دوره سوادآموزی از طریق سایت و سامانه تحت وب سوادآموزی برای بی سوادان ثبت نام شده دوره سوادآموزی در سال های 1398 و 1399

4)      آموزش سمعی و بصری به خصوص آموزش رادیویی از شبکه های استانی

5)      راه اندازی رادیو اینترنتی سوادآموزی و تهیه، تولید و پخش 25 برنامه آموزشی و ترویجی تاکنون

6)      راه اندازی شبکه شادنمای سوادآموزی و تهیه، تولید و پخش 30 برنامه آموزشی و ترویجی تصویری تاکنون

7)      استفاده از ابتکارات و نوآوری های استانها و آموزش دهندگان در آموزش سوادآموزان در شرایط کرونا